بررسی و معرفی انواع کود های کامل NPK

مقالات

۱۴۰۱/۱۱/۰۴

کود عبارتست از هر ماده ای که به گیاه و یا به اطراف آن اضافه شود و مواد مغذی و مورد نیاز گیاه را فراهم آورد و در نهایت موجب رشد و نموگیاه شود.

انواع کود

کودهای ساده :
به کودهای اطلاق می شوند که دارای یک ترکیب ساده باشند و فقط دارای یک ترکیب شیمیایی و فرمول مشخص و ثابتی هستند . بیشتر کودهای ساده حاوی فقط یک عنصر غذایی می باشند . مثل اوره ، سوپرفسفات تریپل ، نیترات آمونیوم ، سوپر فسفات ساده

کودهای کامل
به کودهای اطلاق می شوند که از ترکیب چند کود ساده با یکدیگر بدست می آیند . این کودها معمولاً حاوی سه عنصر غذایی ازت ، فسفر وپتاسیم و گاهی حاوی عناصر ریزمغذی نیز می باشند تعیین مقادیر کودی مورد نیاز چغندرقند و میزان استفاده چغندر قند از عناصر غذایی بستگی به عملکرد و درصد قند قابل استحصال از آن دارد . بدیهی است هر چه عملکرد محصول بیشتر باشد ، مقدار برداشت عناصر غذایی از خاک نیز به مراتب بالاتر خواهد بود .

یکی از انواع کودها، کود شیمیایی است که کودهای کامل یا NPK در این دسته قرار می گیرند. امروزه اهمیت کودهای شیمیایی در کشاوری و باغبانی غیرقابل انکار است.اجزای تشکیل دهنده این کود کامل نیتروژن(N) و فسفر (P) وپتاسیم (k)می باشد.که این عناصر در دسته عناصر ماکرو (درشت مغذی ) و پرمصرف دسته بندی می شوند.

عناصر ماکرو آن دسته از مواد مغذی موردنیاز هستند که گیاه در دوره رشد ونمو بیشترین نیاز را به آن ها دارد.علاوه برآن کودهای ان پی کا معمولا مقادیری از عناصر میکرو را هم در ترکیب خود دارند و به همین دلیل به آن ها کود کامل گفته می شود.

ممکن است فکر کنید که چرا به کود ان پی کا. پی ان کا یا کا پی ان گفنه نمی شود.

این ترتیب عناصر که در نام کود آمده بی معنی نیست و در واقع ترتیب اهمیت آن ها را در طول زندگی گیاه نشان می دهد.

چون در اکثر گیاهان کود ازت، برای رشد رویشی بیشتر، ایجاد بخش هوایی گیاه و رشد برگ ها وتسریع در فرآیند جوانه زنی و انجام فرآیند فتوسنتز نقش دارد.

فسفر در مرحله داشت برای ریشه زایی و استقرار بهتر گیاه ،مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی و پتاسیم در فتوسنتز و تولید غدا وانتقال قندها که باعث حفظ آماس (استقرار)گیاه و تولید پروتئین، کاهش ابتلای گیاه به بیماری ها وآفات نقش دارد.

کود NPK یا کود کامل را می توان یکی از کود های پرکاربرد در کشاورزی دانست که به سبب داشتن سه عنصر مهم و حیاتی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) در ترکیبات خود برای رشد و پرورش محصولات کشاورزی و به خصوص چغندر قند استفاده می شود. این کود انواع مختلفی دارد که باعث شده برای تمامی گیاهان بر اساس شرایط خاک استفاده شود.

روش تولید و بررسی انواع کود کامل ان پی کا

گرانوله کردن با بخار

گرانوله کردن شیمیایی

فشرده سازی

اختلاط توده ای

روش گرانوله کردن با بخار

پودری و مایع

در این روش مواد خام تشکیل دهنده با یک دیگر توسط بخار بعنوان یک عامل ترکیب کننده مخلوط میگردند

روش گرانوله کردن از طریق واکنشهای شیمیایی

این روش بر اساس واکنشهای شیمیایی کار میکند. یعنی مواد خام در فاز مایع با برخی مواد خام جامد (مانند پتاسیم کلرید) در تماس باهم قرار گرفته و کود بصورت ترکیبی تولید میگردد.

روش فشرده سازی

پودری و مایع

در این روش توده های پودری روی هم کامپک و فشرده سازی میشود.

روش اختلاط توده ای

پودری و مایع

در این روش مواد بصورت مستقیم و بدون هیچ واسطه ای ترکیب میگردند.

انواع کود کامل پودری و مایع (ان پی کا)

اگر به روی بسته های کودها با دقت کامل نگاه کنید میبینید که سه عدد که نشان دهنده ترکیب درصد وزنی سه عنصرنیتروژن ،فسفر ،پتاسیم است را نشان می دهد.

*کود کامل پودری (20 -20- 20) به دلیل ترکیب درصد برابر و متوازنش، استفاده بسیار زیادی در کشاورزی دارد. این ترکیب متعادل در عناصر ماکرو، تاثیر بسیار مناسبی بر کیفیت و کمیت محصول دهی دارد. این کود یکی از بهترین کودهای کامل پودری برای استفاده در فصل رویشی گیاهانی مثل چغندر قند میباشد.

*کود کامل پودری فسفر بالا 10-50-10 نیاز گیاه به فسفر را بهتر تامین می کند چون مقدار فسفر آن از دیگر عناصر بیشتر است.

* کودهای کامل پودری که در مواد تشکیل دهنده آنها ترکیب درصد پتاسیم بیشتر باشد. مثال کودهای کامل پودری با پتاسیم بالا: 30-5-15 ، 36-12-12

کود کامل پودری 10-50-10

نسبت بیشتر عنصر فسفر به نیتروژن و پتاسیم در این فرمولاسیون باعث افزایش ریشه زایی، توسعه ریشه های جانبی در چغندر.کمک به فرآیندهای تولید انرژی و افزایش میزان گلدهی خواهد شد.

فواید استفاده از کود کامل پودری 10-50-10

افزایش انرژی گیاه برای فعالیت متابولیکی

توسعه ریشه و رشد عمومی گیاه

آنالیز کود کامل پودری 30-5-15

تمامی اعداد بصورت درصد وزنی عناصر تشکیل دهنده ارائه گردیده است

فواید استفاده از کود کامل پودری 30-5-15

افزایش محصول دهی و کیفیت وزنی محصولات

افزایش مقاومت در برابر تنش های محیطی

بهبود قابل توجه رنگ پذیری محصول

کاهش دوره رسیدگی محصول

بدون کلر و عناصر سنگین

کاملا محلول در آب

کود کامل پودری 36-12-12

کود کامل پودری 36-12-12 بعنوان کود پتاس بالای بهترین زمان مصرف آن در فاز رویشی و مرحله گلدهی گیاه میباشد. این فرمولاسیون سبب افزایش کمیت و کیفیت محصولات شده و مصرف آن سلامتی بیشتری برای گیاه دارد..

فواید استفاده از کود کامل پودری 36-12-12

افزایش باردهی

افزایش کیفیت محصول

بهبود طعم، رنگ بذیری و چگالی محصولات

افزایش سطح برگ

کود کامل مایع 20-20-20

یکی از بهترین و با کیفیت ترین محصولات کود کامل سوسپانسیون 20-20-20 میباشد. این محصول غنی از عناصر غذایی بوده و بر پایه جلبک دریایی با بالاترین کیفیت و انحلال 100% در آب ساخته شده است. این کود عاری از هرگونه کلروسدیم میباشند.

عناصر ریز مغذی 100% کلاته بوده و جذب بسیار بالایی دارند و بدون تشکیل هرگونه بلور یا رسوب می باشد. از این فرمول کودی میتوان هم جهت محلول پاشی برگی و هم از طریق سیستم آبیاری قطره ای و حتی سیستم هیدروپونیک استفاده نمود.

آنالیز کود کامل مایع سوسپانسیون 20-20-20

اعداد در قالب درصد وزنی و درصد حجمی ارائه گردیدند.

فواید استفاده از کود کامل مایع 20-20-20 مایع

غنی از مواد مغذی

صد در صد کلاته با جذب بالا

حاوی آهن

استفاده قطره ای، محلول پاشی و سیستم هیدروپونیک

کود های کامل مایع انواع مختلفی دارند که هر یک از آنها کاربردی متفاوت دارد.

کود ( 0-30-20 ) این کود دارای ۰ درصد نیتروژن ، ۳۰ درصد فسفر و ۲۰ درصد پتاسیم است. این کود از مقدار زیادی اسید آمینه و جلبک دریایی و چند ماده دیگر تشکیل شده و دارای فسفر زیادی است. NPK 20-30-0 باعث تسریع.

کود ( -40 -10-10 )

این محصول به ترتیب دارای ۱۰ درصد نیتروژن ، ۱۰ درصد فسفر و ۴۰ درصد پتاسیم می باشد. این کود دارای پتاسیم زیادی است که باعث بهبود رشد گیاه می شود. این کود بیشتر در زمان میوه دهی استفاده می شود و باعث می شود کیفیت محصولات افزایش یابد. این محصول نیز محلول در آب است و برای تمام محصولات کشاورزی مناسب می باشد.

این کود از ۱۰ درصد نیتروژن ، ۴۵ درصد فسفر و ۱۰ درصد پتاسیم تشکیل شده است. این محصول علاوه بر این سه ماده مغذی ، عناصر میکرو از جمله روی ، مس ، منگنز و… را نیز در درون خود دارد. این کود یکی از پر مصرف ترین و محبوب ترین کود ها است و به شکل محلول در آب مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول باعث افزایش رشد و تغذیه مناسب گیاه می شود و از زرد شدن برگ های درختان نیز جلوگیری می کند.

منابع :

The effect of basic NPK fertilization and some nitrogen forms applied to potato and sugar beet crops after planting

V Donescu, Agricultura-Revistă de …, 2019

Climatic and agronomic impacts on sugar beet production

SABRAO Journal of Breeding and Genetics, lk tabynbayeva,RS yerzhebayeva,SO Bastaubayeva , 2022

Economical crop production and management of sugar beet in Serbia and Montenegro

R Bojović, V Popović,sugar beet Cultivation …, 2022

NPK content in different beet breeding forms when applying fertilizers in the central black-earth region

OA Minakova, LV Alexandrova, TN Podvigina – Sugar beet, 2020

Response of sugar beet yield an production to different rates from chemical fertilizers and soil salinity

KF Al-Azab, ME Hashim - Sylwan, 2019

Nuterient management in sugar beet