شته سفید ریشه چغندرقند
شته های بی بال :
پوره ها و بالغ های بی بال، به رنگ سفید متمایل به زرد تا خاکستری و اغلب پوشیده از گرد سفید مومی با شاخک ها، سر، خرطوم، پاها و پنجه های قهوه ای روشن تا قهوه ای نسبتا تیره است.
شته های بالدار :
حشرات بالغ و پوره در قسمت سر و سینه کاملا تیره ولی انتهای بدن سفید متمایل به زرد تا خاکستری است.
اندازه حشرات بالغ در هر دو گروه به حدود دو میلی متر می رسد.
زیست شناسی شته ریشه چغندرقند
شته ها به صورت کلنی هایی روی ریشه یا در توده هایی از موم در سطح خاک مجاور ریشه ها مشاهده می شوند . زمستان گذرانی معمولا به صورت ماده بالغ و پوره سنین مختلف روی ریشه چغندر قند و علفهای هرز سلمه تره و شیر تیغی است.
غده هایی که بعد از برداشت در مزرعه باقی مانده اند یا به صورت ناخواسته در اطراف مزرعه روییده اند و چغندرهایی که برای تولید بذر سال آینده در مزرعه نگهداری می شوند، از مهم ترین پناهگاه های زمستان گذرانی شته محسوب می شوند.
تولیدمثل شسته ها هم زمان با گسترش ریشه های چغندر قند افزایش می یابد. به طوری که بیشترین تراکم جمعیت آفت، روی غده ها در اواخر مرداد و شهریور ماه مشاهده می شود. در حالی که حداکثر تراکم شته های بالدار در مهر ماه دیده می شود
خسارت شته سفید ریشه چغندر قند
خسارت این آفت در سال های کم باران و خشک به مراتب بیشتر است. این آفت از شیره ریشه های فرعی و غده تغذیه می کند و به میزبان خسارت می زند. جمعیت کم این شته باعث پژمردگی و زردی گیاه می شود. اما آلودگی های شدید، با خشک شدن ریشه های فرعی همراه است و سبب قطع ارتباط غده با خاک، نرم شدن و پژمردگی غده ها می شود . در این حالت، منطقه آلوده به راحتی در مزرعه قابل شناسایی است. اگر آلودگی از اول فصل ایجاد شود خسارت بسیار سنگین خواهد بود، در حالی که آلودگی شته در اواخر فصل تحمل پذیر است و کاهش عملکرد محسوس نخواهد بود.
راه های کنترل
۱) تناوب زراعی
۲) کنترل علف های هرز
۳) آبیاری منظم و با فواصل زمانی نسبتا کمتر (بر اساس نیاز رطوبتی)
4) شخم پاییزه پس از برداشت نیز در کاهش جمعیت زمستان – گذران مؤثر است.
۵) کشت زود هنگام در پیشگیری از خسارت جدی به ریشه ها مؤثر است
6) پاک سازی ابزارهای شخم زنی هنگام شخم از یک مزرعه به مزرعه دیگر